Thứ Hai, 15 tháng 9, 2025

Thanh Tuyền: 70 tuổi vẫn hát nốt cao rực rỡ, căng tràn như muốn xuyên thủng khán phòng (P2)

 Thanh Tuyền từng nói: "Tôi luôn hát như thể ngày mai sẽ không được hát nữa. Tôi muốn hát đến hơi thở cuối cùng và nếu còn được hát nữa thì tôi vẫn cứ hát".

Kĩ thuật hát Bolero đạt tới ngưỡng bậc thầy – ít ca sĩ nào sánh kịp

Thanh Tuyền được rèn giũa từ nhỏ bởi cặp ca sĩ – nhạc sĩ Mạnh Phát, Minh Diệu. Sau này, cô lại được nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông dìu dắt. Vì vậy, đã sở hữu được những kĩ thuật bậc thầy của dòng nhạc Bolero, có thể xem là tôn chỉ cho nhiều thế hệ ca sĩ sau này.

Việc hỗ trợ hơi thở tốt từ cơ hoành và buồng phổi lớn giúp Thanh Tuyền có được cột hơi vững chắc.

Cô có thể giữ hơi hàng chục giây với đủ các luyến láy, chuyển giọng mà vẫn đều trằn trặn từ đầu tới cuối, không có dấu hiệu đứt khúc hay đuối dần. Nhờ đó, legato của Thanh Tuyền khá đẹp, mềm mại và liền mạch, trôi chảy như một dòng suối.

Thanh Tuyền: 70 tuổi vẫn hát nốt cao rực rỡ, căng tràn như muốn xuyên thủng khán phòng (P2) - Ảnh 1.

Nhờ kiểm soát hơi thở tốt, Thanh Tuyền có thể sử dụng twang để lên cao. Đây là kĩ thuật đặc biệt của các ca sĩ hát nhạc Country và Folk (trên khắp thế giới), đã được Thanh Tuyền lĩnh hội.

Theo đó, khi hát nốt cao, cô thường thu hẹp khoảng không gian phía sau dây thanh đới và bật mạnh các phần tử khí lên vùng đỉnh trán để bắn thẳng ra ngoài.

Bởi vậy, tiếng hát Thanh Tuyền khi lên cao thường bị bẹt và hơi mỏng đi, nhưng vẫn có lực mạnh, độ vang lớn và nghe khá thoải mái, tốn ít sức.

Người nghe có cảm giác như Thanh Tuyền chỉ cần mở miệng ra là đã chạm được tới nốt cao đó mà không cần chút gắng gượng, lên gân nào. Đây chính là cách hát kinh điển của Bolero học thuật.

Chẳng hạn, trong ca khúc Nỗi buồn hoa phượng, Thanh Tuyền bắt tông treo cao hơn hẳn những ca sĩ khác, và liên tục giữ ở độ cao như vậy xuyên suốt toàn bài.

Rất khó để một ca sĩ khác cover lại với đúng tông giọng đó mà vẫn thoải mái, giữ được sự ngọt ngào như vậy.

Thanh Tuyền hát Nỗi buồn hoa phượng

Trong hầu hết các ca khúc mà Thanh Tuyền thể hiện đều có những đoạn mixed cao tới B4, C5, thậm chí là D5 băng giọng thật, với lực âm lớn mà không hề bị cao thanh quản hay strain (căng thẳng).

Với đà hát đó, nếu không bị bó buộc bởi khuôn nhạc Bolero, cô hoàn toàn có thể mixed voice (hát giọng pha) tới F5 ngang ngửa Thu Minh, Hồ Quỳnh Hương.

Đó cũng là lí do vì sao Thanh Tuyền giữ giọng rất tốt. Ở tuổi gần 70, cô vẫn liên tục hát tông cao với nội lực căng tràn, chất giọng đanh quánh, khiến nhiều ca sĩ trẻ phải ngả mũ thán phục.

Thanh Tuyền: 70 tuổi vẫn hát nốt cao rực rỡ, căng tràn như muốn xuyên thủng khán phòng (P2) - Ảnh 3.

Kĩ năng passagio (chuyển giọng) và điều khiển âm lượng của Thanh Tuyền cũng rất tốt. Cô có thể bỏ nhỏ một cách nhẹ nhàng, mượt mà khi đang căng tràn nốt cao đầy nội lực chỉ trong một làn hơi, hay đổi tông liên tục từ cao xuống thấp, từ thấp lên cao với âm sắc đối lập nhau mà không gặp sự cản trở nào.

Kĩ năng chuyển giọng giữa giọng thật và giả thanh của Thanh Tuyền cũng khá linh hoạt. Thông thường, cô có thể đang căng tràn giọng thật trên cao đổ xuống airy voice tà tà với độ soft lớn, tạo độ ngọt lịm như mật.

Tuy nhiên, ở một số ca khúc, cô lại đẩy giả thanh lên tận F5, G5, G#5 và A5 mà vẫn đầy đặn, liền mạch với nhạc phổ, không hề bị chua, gắt hay rơi vào sự phô diễn.

Thanh Tuyền: 70 tuổi vẫn hát nốt cao rực rỡ, căng tràn như muốn xuyên thủng khán phòng (P2) - Ảnh 4.

Chưa kể, ở đa số các bài hát Thanh Tuyền thể hiện, cô đều chuyển giọng qua lại liên tục giữa chest voice, light mixed và falsetto ở từng câu từng chữ. Nó liền mạch tới mức, nghe qua sẽ rất khó để nhận ra có sự chuyển giọng giữa các từ.

Nếu nghĩ rằng ca sĩ Bolero thường hát giản đơn thì đó không phải là Thanh Tuyền. Cô thường sử dụng nhiều kĩ thuật trong một ca khúc, như nảy hột, nảy chữ và thậm chí là cả yodeling hay run/riff (những kĩ thuật mang tính linh hoạt).

Điểm đặc biệt là các kĩ thuật này đều được Thanh Tuyền sử dụng để tăng độ mùi, độ ngọt cho bài hát nên xuất hiện khá kín, không để lộ sự phô diễn. Đó mới chính là sự tinh tế của một ca sĩ Bolero.

Điển hình là những cú trills của cô trong ca khúc Giờ này anh ở đâu hay hàng loạt đoạn yodeling ẩn giấu trong Vọng gác đêm sương.

Thanh Tuyền hát Tiếng gác vọng đêm sương

Thanh Tuyền hát Giờ này anh ở đâu

Cần so sánh ca khúc Biển tình qua tiếng hát Thanh Tuyền và Lệ Quyên, khán giả sẽ thấy được sự khác biệt giữa việc dụng công kĩ thuật trong từng câu chữ với lối hát bình thường hóa Bolero ngày nay.

Thanh Tuyền hát Biển tình

Niềm đam mê âm nhạc giúp tiếng hát tồn tại lâu bền

So với những ca sĩ cùng thời, Thanh Tuyền được xem là có phong độ lâu và giữ giọng tốt nhất. Chẳng ai có thể tin nổi một ca sĩ ở độ tuổi 70 tuổi mà mỗi lần cất giọng lên đều sáng chói, căng tràn đầy sức lực như cô.

Những nốt cao rực rỡ, ngồn ngộn như muốn xuyên thủng khán phòng là điều hiếm thấy ở một ca sĩ ở độ tuổi của Thanh Tuyền.

Thanh Tuyền: 70 tuổi vẫn hát nốt cao rực rỡ, căng tràn như muốn xuyên thủng khán phòng (P2) - Ảnh 8.

Người ta tưởng rằng, Thanh Tuyền phải có một cuộc sống viên mãn lắm nên mới giữ giọng được như vậy. Nhưng trên thực tế, đời sống riêng của cô gặp khá nhiều trắc trở .

Yếu tố cốt lõi giúp Thanh Tuyền giữ giọng lâu bền như vậy chính là niềm đam mê ca hát của cô. Thanh Tuyền từng nói: "Tôi luôn hát như thể ngày mai sẽ không được hát nữa. Tôi muốn hát đến hơi thở cuối cùng và nếu còn được hát nữa thì tôi vẫn cứ hát".

Niềm đam mê ca hát ấy đã luôn giữ Thanh Tuyền đứng vững trên sân khấu suốt nhiều năm qua và không hề suy chuyển theo thời gian.

Nhìn Thanh Tuyền đứng trên sân khấu, ai cũng thấy sự tươi trẻ, căng tràn sức sống và ngọn lửa đam mê cháy trong cô.

Cô hát như đang khiêu vũ, cơ thể uyển chuyển, dẻo dai, bờ vai lúc nào cũng hướng về phía trước và hai tay thì luôn đưa ra.

Những hành động này cho thấy cô luôn khát khao hát và muốn được bung hết mình ra, nếu kìm lại sẽ rất khó chịu.

Với những tài năng và cống hiến trên, Thanh Tuyền xứng đáng là diva của dòng nhạc Bolero Việt Nam. Tiếng hát cực phẩm của cô luôn là niềm khao khát của nhiều thế hệ đàn em sau này.


Long Phạm

Chú thích thuật ngữ thanh nhạc:

- Note trầm: C3/C#3, D3/D#3, E3, F3/F#3, G3/G#3, A3/A#3, B3.

- Note trung: C4/C#4, D4/D#4, E4, F4/F#4, G4/G#4, A4/A#4, B4.

- Note cao: C5/C#5, D5/D#5, E5, F5/F#5, G5/G#5, A5/A#5, B5.

- Note rất cao: C6/C#6, D6/D#6, F6/F#6, G6/G#6, A6/A#6, B6.

- Mixed voice: Hát pha giữa chest voice và head voice. Trong mixed voice có full mixed (hát pha toàn giọng) và light mixed (hát pha nửa giọng).

- Vibrato: Ngân rung.

- Piano: Kĩ thuật hát nhỏ giọng vừa phải.

- Airy voice: Âm hơi.

- Full lirico soprano: Nữ cao đầy đặn.

- Falsetto: Giọng gió.

- Head voice: Giọng đầu.

- Chest voice: Giọng ngực.

- Support: Hỗ trợ các vị trí âm thanh và kĩ thuật trong ca hát.

- Strain: Hát căng thẳng.

- Cadenza: Biến tấu hoa mĩ không có trong tổng phổ gốc.

- Staccato: Hát ngắt.

- Trillo: Rung láy.

- Legato: Hát liền giọng.

- Pianissimo: Vuốt nhỏ tiếng.

- Voice project: Phóng âm.

- Diminuendo: Hát nhỏ đột ngột.

- Mask resonance: Cộng hưởng độ vang ở vùng mặt.

- Head resonance: Cộng hưởng độ vang ở vùng đầu trán.

- Throaty: Hát dính cổ

- High larynx: Cao thanh quản.

- Melisma: Luyến láy trên nhiều cao độ khác nhau (thường là từ cao xuống thấp).

- Run/riff: Chạy note phức tạp.

- Glissando: Hát vuốt tốc độ nhanh.

- Phân loại giọng theo ngũ cung: Giọng thổ, giọng thủy, giọng hỏa, giọng mộc, giọng kim.

Madonna: Tài năng và cống hiến của nữ hoàng nhạc Pop thế kỷ XX

 Nữ hoàng nhạc Pop – một danh hiệu cao quý

Tương tự Diva, Queen of Pop (Nữ hoàng nhạc Pop) cũng là một danh xưng được du nhập từ nước ngoài, nên rất khó để quy chiếu vào một ca sĩ cụ thể trong nước theo đúng tiêu chuẩn gốc.

Queen of Pop xuất phát từ thị trường US-UK, là mỹ từ cao quý nhất dành cho một nữ ca sĩ đứng đầu nền âm nhạc thế giới. Nếu Diva có thể dung nạp số nhiều thì Queen of Pop chỉ dùng với một người duy nhất. Một vương quốc không thể có hai nữ hoàng.

Madonna: Tài năng và cống hiến của nữ hoàng nhạc Pop thế kỷ XX - Ảnh 1.

Chính vì thế, nhiều người cho rằng, Queen of Pop là vị trí cao hơn cả Diva trong âm nhạc.

Trên thực tế, mỗi dòng nhạc đều có một Queen của riêng chúng, như Queen of Rock, Queen of Soul, Queen of R&B… Tuy nhiên, nhạc Pop đặc biệt hơn cả vì nó là nhạc đại chúng, dòng nhạc phổ biến, có tầm ảnh hưởng lớn nhất tới đời sống, văn hóa xã hội, vượt qua ranh giới nghệ thuật.

Thậm chí, nhiều người còn quan niệm rằng, Pop không phải một dòng nhạc cụ thể mà là danh từ chỉ chung cho tất cả các dòng nhạc đại chúng (đối lập với nhạc hàn lâm, cổ điển).

Vì thế, Queen of Pop cũng chính là vị trí tối thượng, cao nhất trong nền âm nhạc đại chúng dành cho phái nữ (tương đương với King of Pop).

Và suốt nửa thế kỉ qua, thế giới chỉ ghi nhận một Queen of Pop duy nhất là Madonna. Dù đâu đó vẫn có người gọi Celine Dion, Whitney Houston, Mariah Carey… là Queen of Pop, nhưng chỉ có Madonna được tôn xưng một cách phổ biến, rộng rãi nhất, không ai dám tranh cãi.

Hiển nhiên, Diva of Pop có thể nhiều người nhưng Queen of Pop không thể có hai.

Madonna – Nữ hoàng nhạc Pop của thế kỷ XX

Như vậy, có thể nhìn từ Madonna để soi chiếu định nghĩa cũng như các tiêu chuẩn của một Queen of Pop.

Queen of Pop không phải người có giọng hát khỏe nhất, hay nhất, kĩ thuật nhất, cũng không cần thiết phải nổi tiếng nhất, nhiều bài hit, nhiều giải thưởng nhất. Queen of Pop là người có tầm ảnh hưởng lớn nhất tới nền âm nhạc – văn hóa đại chúng.

Madonna: Tài năng và cống hiến của nữ hoàng nhạc Pop thế kỷ XX - Ảnh 3.

Xét về giọng hát, Madonna thua thiệt nhiều ca sĩ khác. Cô cũng không sở hữu những big hit như My heart will go on, I will always love you, hay hàng loạt giải thưởng cao quý khác.

Nhưng trong suốt sự nghiệp hơn 40 năm của mình, Madonna đã đạt tới vị trí khó ai chạm tới được, với tầm ảnh hưởng vượt ngoài ranh giới âm nhạc, ăn sâu vào cả văn hóa, chính trị, xã hội. Cô đã trở thành một mắt xích của lịch sử chứ không đơn giản chỉ dừng lại ở vị trí ca sĩ đơn thuần.

Madonna được Guiness công nhận là nữ ca sĩ solo thành công nhất, bán nhiều đĩa nhất mọi thời đại cùng hàng chục kỉ lục khác. Cô là người tiên phong trong việc sử dụng MV như một hình thức nghệ thuật biểu đạt mới của âm nhạc, gắn với thời kì hậu hiện đại.

Bằng việc đầu tư xuất sắc vào việc làm MV và coi nó như một phần không thể thiếu của âm nhạc, Madonna đã thay đổi thói quen thưởng thức âm nhạc của công chúng.

Trong các MV của Madonna thường có sự chuyển dịch văn hóa, vũ đạo của các ngành, các loại hình nghệ thuật khác vào. Thậm chí, cô thực hiện nhiều MV mang tính indie rất cao, theo kết cấu hoàn chỉnh, với nhiều mã nghệ thuật phức tạp, truyền tải nhiều ý nghĩa, thông điệp.

Có thể nói, các nghệ sĩ thế giới đã nâng tầm MV thành một phạm trù nghệ thuật mới, gắn kết không thể tách rời với âm nhạc, đúng như nhà nghiên cứu văn hóa Mark C.Taylor đã từng nói:

"Video ca nhạc chính là một trong những hình thức nghệ thuật xuất sắc hậu hiện đại và Madonna nổi lên như là "Nữ hoàng của video ca nhạc".

Madonna: Tài năng và cống hiến của nữ hoàng nhạc Pop thế kỷ XX - Ảnh 4.

Không những vậy, Madonna còn tiên phong trong việc kết hợp vũ đạo (từ các loại hình nghệ thuật, thể thao khác như kịch nô, parkour, ballet…) vào nhạc Pop, sử dụng vũ đạo với ý đồ nghệ thuật, tư tưởng riêng.

Cô cũng tiên phong trong việc trình diễn sân khấu, với việc sử dụng công nghệ âm thanh, ánh sáng, màn hình tối tân nhất. Mỗi tour diễn của Madonna là cả một tác phẩm nghệ thuật đi từ âm thanh tới hình ảnh, kết hợp nhiều loại hình khác nhau, chứ không đơn giản ở việc ca sĩ cầm mic lên sân khấu hát.

Chính Madonna là người đã khơi nguồn cho phong cách trình diễn sexy, gợi cảm với trang phục nóng bỏng, vũ đạo kích thích mà rất nhiều ca sĩ ngày nay theo đuổi. Cô cũng tiên phong cho nhiều phong cách thời trang, lối sống…

Chưa dừng lại ở đó, Madonna còn dùng âm nhạc để đấu tranh xã hội, tôn giáo, sắc tộc, đề cao tính nữ quyền, LGBT quyền… Mọi hành động cô làm đều gây sốc nhưng lại có tầm ảnh hưởng về lâu về dài tới văn hóa xã hội, khiến nhiều ca sĩ học theo.

Tóm lại, Madonna là người nghệ sĩ vĩ đại, có khả năng biến những thứ không thể thành có thể trong âm nhạc, phá bỏ những giới hạn cũ để cách tân thành cái mới.

Với sự nghiệp trải dài hơn ba thập kỉ, cô đã sáng tạo và để lại một di sản nghệ thuật cho công chúng, ảnh hưởng tới nhiều thế hệ ca sĩ, nhiều nền âm nhạc khác nhau trên thế giới, trong đó có Việt Nam.


Long Phạm

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt

 Tượng đài âm nhạc với giọng hát quý hiếm đặc biệt

Thanh Tuyền được biết đến là một trong những giọng ca vàng nổi tiếng của nền tân nhạc Việt Nam, có ảnh hưởng sâu sắc tới âm nhạc và được nhiều thế hệ khán giả ngưỡng mộ. Bà đi hát và nổi tiếng từ khá sớm và vẫn giữ được tên tuổi bền bỉ suốt hơn 50 năm qua.

Trong sự nghiệp của mình, Thanh Tuyền hát nhiều dòng nhạc khác nhau, gồm cả cải lương, vọng cổ và nhạc xưa, nhưng nổi bật và gây dấu ấn nhất vẫn là Bolero. Có thể nói, nữ danh ca là một tượng đài lớn của dòng nhạc Bolero, với những cống hiến khó ai thay thế được.

Hẩu hết khán giả nghe Bolero đều ấn tượng đặc biệt với Thanh Tuyền và phải thừa nhận rằng, cô là tượng đài không thể thay thế của dòng nhạc này. Ấn tượng đầu tiên người ta cảm nhận được chính là âm sắc giọng đặc biệt của cô.

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt - Ảnh 1.

Danh ca Thanh Tuyền

Thanh Tuyền sở hữu loại giọng full lirico soprano (nữ cao trữ tình đầy đặn) hiếm thấy ở Việt Nam, khác với đại đa số light lirico soprano (nữ cao trữ tình sáng mảnh như hầu hết các ca sĩ khác).

Full lirico soprano thường thấy ở phương Tây. Một số ca sĩ nổi tiếng sở hữu loại giọng này như: Celine Dion, Lara Fabian, Montserrat Caballe, Anna Netrebko… Loại giọng này ít thấy hơn ở châu Á và tập trung quanh vùng Trung Đông, Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc.

Tại Việt Nam, do đặc trưng khí hậu, thổ nhưỡng, cơ địa và thể lực bẩm sinh nên full lirico soprano hiếm xuất hiện hơn hẳn light lirico soprano. So với số lượng light lirico soprano đông đảo như Thái Thanh, Lê Dung, Ngọc Lan, Hồ Quỳnh Hương, Thu Minh, Khánh Linh… thì full lirico soprano ít hơn rất nhiều, chỉ đếm trên đầu ngón tay như Hà Phạm Thăng Long, Siu Black, Bích Việt, Thanh Tuyền.

Đặc trưng của full lirico soprano là âm sắc đẹp, ấm áp, đầy đặn, quãng trung và cận cao phát triển, nhưng vẫn lên được những nốt cao sáng rực. Nhờ lợi thế đó, ca sĩ sở hữu loại giọng này thường hát truyền cảm và có nội lực lớn hơn hẳn.

Nếu ai đã từng nghe Thanh Tuyền hát live trực tiếp, sẽ không khỏi bất ngờ trước nội lực giọng hát của bà. Dù hát Bolero (dòng nhạc không đòi hỏi quá nhiều sự phô diễn), nhưng Thanh Tuyền vẫn khiến khán giả phải "choáng váng" thực sự trước âm lượng lớn và giọng hát xuyên thấu của mình.

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt - Ảnh 3.

Chỉ cần Thanh Tuyền mở miệng ra thôi cũng đủ áp đảo mọi ca sĩ hát chung với mình và lấp đầy toàn bộ khán phòng. Giọng hát của cô vô cùng chắc chắn, khỏe khoắn và nặng tính metalic (kim khí). Người nghe luôn có cảm giác, nếu Thanh Tuyền bung hết lực ra, sẽ chẳng kém cạnh gì Siu Black hay Thanh Lam, Mỹ Linh…

Giọng full lirico soprano bẩm sinh phú cho Thanh Tuyền quãng cận cao đanh dày, chắc khỏe vô cùng tận. Rất ít ca sĩ Việt Nam nào ở tuổi 70 vẫn có thể belt âm đóng /i/ tới tận C5 dày và nặng, nội lực lớn, với đầy đủ vibrato như Thanh Tuyền.

Cũng chính lợi thế của giọng full lirico soprano đã ban cho Thanh Tuyền phần quãng trung phát triển tới bất ngờ. Cô có thể nhả chữ và giữ nốt trên G4, G#4 vô cùng dày, chắc chắn và ẩn giấu phần nội lực không nhỏ trong đó. Điều này khác hẳn với các light lirico soprano khác.

Năng lực trong quãng giọng của Thanh Tuyền thuộc hàng đáng nể. Cô mixed cao rất tốt và thoải mái, có thể lên giọng thật tới C5, D5, Eb5 một cách dễ dàng. Nhưng đồng thời, cô còn xuống được nhiều nốt trầm chắc chắn, sâu và tối.

Rất khó để tìm được một giọng nữ cao Bolero nào có thể xuống được F3 bằng chest voice với sức nặng như Thanh Tuyền. Cô cũng có thể hát nhiều đoạn trầm liên tiếp ở F3, F#3, G3, G#3 một cách thoải mái, nhả vào từng chữ mà không bị mờ.

Việc chuyển giọng liên tục trên các quãng từ cao xuống thấp, trải dài trong gần 2 quãng tám với sức nặng và chắc khỏe khi hát một ca khúc Bolero như Thanh Tuyền là điều cực kì khó nhằn, nếu không muốn nói là thách đố các ca sĩ Bolero ngày nay.

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt - Ảnh 4.

Xét về âm sắc, các giọng full lirico soprano khác thường thuộc hành thủy, hoặc thủy pha kim, mộc pha kim, nhưng Thanh Tuyền lại thuần kim chính cách. Chưa kể, kết cấu thanh quản và xoang mặt đặc biệt biệt giúp cô có được độ vang bẩm sinh trong giọng hát.

Chính vì vậy, giọng hát Thanh Tuyền khi lên cao như cá gặp nước, sang sảng và trong trẻo. Nó sáng và vang như tiếng đại hồng chung, bay xa và nảy trong không gian như một thứ kim loại quý hiếm.

Nói cách khác, mỗi khi hát, Thanh Tuyền tạo ra thứ âm thanh tráng lệ giống vàng mười, dội vào tai người nghe sự choáng ngợp và hào quang kì diệu như được chiêm ngưỡng một kì quan nào đó.

Điều này được thể hiện rõ nhất khi Thanh Tuyền nhảy lên quãng mixed voice tầm B4 tới D5. Khi đó, trong tần số vibrato của cô nảy lên độ rung độc đáo, nổi bần bật và bay xa như đang tung ra những chuỗi ngọc trong không gian vậy.

Về màu sắc, có thể ví tiếng hát Thanh Tuyền với màu hoàng yến rực rỡ xôn xao trong ánh nắng chói lòa. Chính nhờ âm sắc tuyệt vời, sang sảng hiếm có đó mà Thanh Tuyền đã nổi bật hơn hẳn Hương Lan (cũng là một giọng hát giàu âm sắc) khi hát chung với nhau.

Lối hát Bolero đặc trưng khiến nhiều ca sĩ khao khát

Để hợp với thị hiếu khán giả và thể hiện đúng chất Bolero, Thanh Tuyền thường dùng lối hát bạch thanh, nhốt sâu âm thanh vào cuống họng mỗi khi lên cao.

Cách hát này không đúng chuẩn thanh nhạc cổ điển truyền thống theo lối Bel Canto. Nó khiến những nốt cao của cô tuy sáng rực rỡ nhưng hơi gắt và nhọn như mũi dao đâm toạc không gian. Vì lẽ đó, một số người cho rằng giọng Thanh Tuyền không đẹp.

Tuy nhiên, trên thực tế, âm sắc giọng Thanh Tuyền lại rất đẹp vì có đủ độ ấm và đầy đặn nếu ngoại trừ những lúc sử dụng bạch thanh để lên cao.

Chẳng hạn, khi dùng falsetto (giọng gió) trên airy voice (âm hơi) để bỏ nhỏ, cô tạo được những quãng âm vô cùng mượt mà và mềm dịu, ngọt như mật, êm như nhung. Có thể thấy rõ điều này qua ca khúc Đà Lạt hoàng hôn.

Với những tiềm năng quý báu như vậy, giọng hát Thanh Tuyền thực sự là niềm khao khát của nhiều ca sĩ ngày nay, kể cả Bolero và ngoài Bolero. Thẳng thắn mà nói, nếu Thanh Tuyền được rèn luyện được rèn luyện theo chuẩn mực thanh nhạc cổ điển Tây phương, cô sẽ vô địch trong các giọng nữ cao ở Việt Nam.

Thanh Tuyền không phải người khai phá Bolero. Trước cô đã có nhiều danh ca khác như Duy Khánh, Hà Thanh, Phương Dung, Thanh Thúy, Hoàng Oanh…

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt - Ảnh 5.

Tuy nhiên, không thể phủ nhận, lối hát đặc biệt và đậm chất kĩ thuật của Thanh Tuyền đã góp phần không nhỏ vào việc định hình phong cách Bolero đương đại.

Thanh Tuyền tận dụng triệt để các lối hát truyền thống của dân ca vùng miền như nảy tiếng, vọng cổ câu vô và biến tấu, tinh giản đi cho phù hợp với Bolero một cách hài hòa nhất, chứ không chỉ đơn giản là luyến láy theo nhịp điệu.

Trong thanh nhạc, người ta gọi đây là sự thêm thắt, trang trí cho nốt nhạc lộng lẫy và đa dạng hơn.

Mục đích của việc sử dụng các kĩ thuật này là thổi điệu hồn dân tộc đượm hơn vào Bolero, biến nó từ ngoại lai thành thể thức nhạc riêng của người Việt, dân dã và đi sâu từ nguồn cội.

Bởi vậy, chỉ cần nghe Thanh Tuyền ca Bolero, người ta đã thấy mở ra cả một không gian miền quê Nam Bộ thôn dã. Không những vậy, khán giả còn tìm thấy âm hưởng của biết bao loại dân ca trải khắp ba miền đất nước. Trong đó có bóng dáng của quan họ, ả đào, ca Huế, vọng cổ…

Thanh Tuyền chọn cho mình cách hát trễ nải, nỉ non và mùi mẫn, ngọt lịm. Độ ngọt và mùi cô đưa vào bài hát thường nhiều hơn mức thông thường, đôi khi dư dả. Chính vì thế, cô thường bị xem là điển hình của lối hát sến.

Nhưng Thanh Tuyền không hề bận tâm về điều đó. Cô từng nói: "Trong nghệ thuật, việc quan trọng là khán giả tiếp nhận tiếng hát của mình như thế nào, và mỗi dòng nhạc đều có những tầng lớp khán giả khác nhau, nên sến hay không sến, tôi đều không quan tâm".

Quả thực, Thanh Tuyền có sến, nhưng cái sến của cô không hề cứng nhắc, gượng ép, làm cho cố như nhiều ca sĩ sau này, mà hoàn toàn tự nhiên, mùi mẫn, đa sầu đa cảm. Chính lối hát này đã trở thành phần cơ bản của Bolero.

Giống như Thái Thanh, tiếng hát Thanh Tuyền không dễ tiếp nhận, vì nó quá "mùi", quá "cảm", ai mới nghe sẽ cảm thấy hơi khó chịu vì chất bi cảm quá lớn của nó.

Nhưng nếu đã nghe quen, người nghe sẽ bị nghiện tiếng hát ấy, nghiện chất mùi mẫn ấy, không dứt ra được. Hai tiếng hát này hệt như một quả sầu riêng, mùi rất nồng, bay rất xa và rất đậm, người không quen thì không thích, nhưng đã quen thì có đắt mấy cũng muốn mua về để thưởng thức cho đặng.

Danh ca Thanh Tuyền: Tiếng hát quý hiếm có một không hai trong dòng chảy nhạc Việt - Ảnh 6.

Nhược điểm cố hữu của Thanh Tuyền là hát không rõ chữ và hay bị bóp méo âm tiết. Chẳng hạn, /ơi/ thành /ươi/, /âu/ thành /uâu/, /iên/ thành /in/, /iêu/ thành /iu/… Điều này khiến nhiều người nghe cảm thấy hơi khó chịu, giống như nghe một người hát ngọng.

Tuy nhiên, có thể đó là lối hát riêng của cô và nếu đã nghe quen rồi thì sẽ vẫn thấy hay.


Lonh Phạm

Thứ Sáu, 12 tháng 9, 2025

Nam ca sĩ 9 con, 27 cháu: 68 tuổi vẫn đeo kim cương đầy người

 Nói đến những giọng ca đặc biệt và khó quên của nền âm nhạc Việt Nam ở hải ngoại, không thể không nhắc đến danh ca Tuấn Anh.

 - Ảnh 1.

Tuấn Anh thời trẻ

Với phong cách trình diễn độc đáo, đầy tính nghệ thuật và một giọng hát ma mị, anh đã tạo nên một dấu ấn riêng biệt, trở thành một trong những nghệ sĩ được yêu mến nhất.

Nổi tiếng bởi phong cách lập dị không giống ai

Danh ca Tuấn Anh tên thật là Nguyễn Tuấn Anh, sinh năm 1957. Anh sớm bộc lộ niềm đam mê với âm nhạc và có cơ hội được học nhạc bài bản. Giọng hát của anh được ví như một tiếng kèn đồng, trầm ấm, đầy nội lực và có chút gì đó bí ẩn.

Ngay từ những ngày đầu, Tuấn Anh đã gây ấn tượng với khán giả qua những ca khúc nhạc Pháp lời Việt, thể hiện sự đa tài và khả năng biến hóa trong phong cách.

Khi đặt chân đến Mỹ vào năm 1975, Tuấn Anh đã nhanh chóng hòa nhập vào dòng chảy âm nhạc của cộng đồng người Việt. Anh tham gia các trung tâm ca nhạc lớn và bắt đầu khẳng định tên tuổi của mình.

Điểm đặc biệt của Tuấn Anh là phong cách biểu diễn độc đáo. Anh thường xuất hiện trên sân khấu với trang phục cầu kỳ, những chiếc áo choàng lấp lánh, phụ kiện độc đáo và mái tóc bồng bềnh.

 - Ảnh 3.

Sự nghiệp của Tuấn Anh thực sự bùng nổ khi anh cộng tác với các trung tâm băng nhạc lớn tại hải ngoại. Với sự hỗ trợ của những người làm chương trình, Tuấn Anh đã đưa tên tuổi mình lên một tầm cao mới.

Anh trở thành một gương mặt đinh của các chương trình ca nhạc hải ngoại, xuất hiện đều đặn trong các cuốn băng video và các buổi trình diễn khắp nơi.

Những ca khúc làm nên tên tuổi Tuấn Anh phải kể đến Thư tình cuối mùa thu. Ca khúc này gắn liền với giọng hát Tuấn Anh đến mức nhiều người mặc định đây là bản nhạc của anh. Với cách thể hiện da diết, chất chứa nhiều tâm sự, Tuấn Anh đã lột tả thành công nỗi buồn của tình yêu.

Ca khúc Thà như giọt mưa là một nhạc buồn, lãng mạn, khi qua giọng hát Tuấn Anh lại trở nên vô cùng lắng đọng và sâu sắc. Kiếp đam mê lại là ca khúc mang âm hưởng mạnh mẽ, thể hiện đúng phong cách biểu diễn đầy cuồng nhiệt của anh.

Bên cạnh đó, anh còn rất thành công với những ca khúc nhạc Pháp lời Việt như Unchain my heart hay Hotel California, những bản nhạc này giúp anh phô diễn khả năng biểu diễn đầy tính nghệ thuật và cuốn hút.

 - Ảnh 4.

Tuấn Anh không chỉ là một ca sĩ, anh còn là một nghệ sĩ trình diễn thực thụ. Phong cách trình diễn của anh luôn có sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, thời trang và biểu cảm. Những điệu bộ uốn lượn, lắc lư khi hát, đôi mắt mơ màng và mái tóc bồng bềnh đã trở thành thương hiệu của anh.

Anh được ví như một "kẻ mộng du" trên sân khấu, mỗi lần xuất hiện là một lần khán giả được đắm chìm vào một không gian âm nhạc khác lạ, đầy cảm xúc. Sự độc đáo này đã giúp anh đứng vững trong lòng công chúng qua nhiều thập kỷ, dù cho xu hướng âm nhạc có thay đổi.

Về phong cách của mình, Tuấn Anh khẳng định: "Người ảnh hưởng lớn nhất đến tôi chính là tôi, tôi tự ảnh hưởng từ chính tôi chứ chẳng có ai".

 - Ảnh 5.

Tuấn Anh tuổi 68

Cho đến nay, danh ca Tuấn Anh vẫn hoạt động nghệ thuật và được khán giả yêu mến ở tuổi 68. Sự nghiệp của anh là một minh chứng cho việc tài năng và dấu ấn cá nhân là yếu tố quan trọng để trở thành một huyền thoại. Anh không chỉ hát bằng giọng hát, mà còn bằng cả tâm hồn và một phong cách không thể lẫn vào đâu được.

Viên mãn bên 9 người con, 27 người cháu ở tuổi 68

Cuộc sống của nam danh ca khá viên mãn tại Mỹ, với 9 người con, 27 người cháu. Anh rất thương các con cháu của mình và thường chơi đùa cùng chúng nếu không đi hát. Anh thường chào ngày mới bằng việc vận dụng hết sức lực để học một bài học mới về cả thể lực lẫn tâm trí, chuẩn bị đón chào ngày mới dồi dào năng lượng.

Tuấn Anh có thời khóa biểu rõ ràng để sắp xếp cuộc sống, khi nào làm là làm, hưởng thụ là hưởng thụ. Ai nói, hai việc đó không thể chung với nhau được.

 - Ảnh 7.

Ngoài ca hát, Tuấn Anh luôn nghiên cứu, học hỏi tất cả khía cạnh liên quan đến nghệ thuật. Anh quan niệm, ngày hôm nay không giống ngày mai, cuộc đời như một quyển vở với những trang sách mới, nên phải học hỏi liên tục.

Tuấn Anh tâm sự, anh đi cả thế giới nhưng vẫn thích Việt Nam nhất vì đây là nơi chôn nhau cắt rốn. Thời thơ ấu, anh không đủ điều kiện để tìm hiểu, khám phá các nét đẹp của đất nước trong từng vùng miền nên giờ có dịp vẫn muốn đi du lịch quan Việt Nam.

Nam danh ca còn nổi bật với phong cách đeo kim cương đầy người dù đã ở tuổi 68. Trong một lần gặp mặt, anh khiến đàn em Quang Lê phải choáng váng vì số kim cương đeo trên người.