Bảo Yến - một trong những ca sĩ cover nhạc tiếng Anh hay nhất Việt Nam

Bảo Yến từ lâu đã nổi tiếng trong lòng người hâm mộ như một danh ca nhạc vàng, nhạc trữ tình. Với chất giọng ngọt ngào, luyến láy truyền cảm, đậm chất bolero như vậy, không ai nghĩ rằng cô có thể hát được nhạc ngoại bằng tiếng Anh tuyệt vời đến thế.

Điều tuyệt vời thứ nhất là về phát âm và chất giọng. Người ta có thể phát âm đúng nếu chịu khó rèn luyện tiếng Anh (nhưng phải rất lâu dài), thậm chí có thể nói được giọng Anh - Mỹ chuẩn nếu có thời gian dài sống tại bản địa. Nhưng hát và nói không giống nhau, để hát được đúng phát âm Anh - Mỹ và ra được chất bản xứ là vô cùng khó khăn, ngay cả với người đã sinh sống lâu năm tại bản địa. Điều này có thể được kiểm chứng ở ngay các ca sĩ hải ngoại, dù họ hát khá chuẩn phát âm nhưng vẫn mang màu sắc Vietnamese accent (hoặc Asian accent), nói cách khác là mang đậm chất châu Á, không có được chất "Tây" như người bản xứ. Nhưng Bảo Yến thì khác, dù không phải ca sĩ hải ngoại, cũng không hề sinh ra và lớn lên ở một đất nước nói tiếng Anh nào, trong suốt sự nghiệp cũng chỉ thi thoảng mới qua Mỹ hát cho cộng đồng người Việt nghe, nhưng cô lại có thể hát nhạc ngoại chuẩn phát âm, đúng chất "Tây" của người bản xứ, không hề mang Vietnamese/Asian accent như nhiều ca sĩ khác. Đây là điều vô cùng khó khăn không chỉ riêng người Việt mà còn với toàn châu Á nói chung (trừ Phillippines).

Tôi từng đưa một vài ca khúc nhạc ngoại mà Bảo Yến cover cho một người bạn là du học sinh bên Úc nghe, và anh ấy hoàn toàn bất ngờ về khả năng đặc biệt này của Bảo Yến. Anh ấy nói rằng, các bản cover của cô nghe rất hay, rất chất, đạt gần bằng bản gốc, mà nếu không biết tên ca sĩ, anh ấy sẽ tưởng đó là một ca sĩ bản xứ hát. Thậm chí, anh ấy còn nói, ngay đến ca sĩ bản xứ cũng chưa chắc hát ca khúc đó hay đến thế. Và trong tất cả các ca sĩ Việt Nam hát nhạc ngoại anh ấy từng nghe, thì chưa có ai như Bảo Yến, đó là một tài năng đặc biệt mà ít ca sĩ nào có được.

Để kiểm chứng, tôi còn đưa cho anh ấy nghe các ca khúc cover nhạc ngoại của một số ca sĩ hải ngoại như Ngọc Lan, Linda Trang Đài, Don Hồ... Anh ấy nghe xong và vẫn cho rằng Bảo Yến tốt hơn họ nhiều. Dù các ca sĩ hải ngoại phát âm rất chuẩn, nhưng không đem lại cảm giác đặc biệt, cuốn hút như Bảo Yến.

Để làm được điều này, trước hết phải kể đến chất giọng đặc biệt của Bảo Yến, một chất giọng hơi thô, nặng nhưng nghe rất sang, rất có chiều sâu, âm sắc rất lạ, Tây phương, đặc biệt là sự thể hiện ở quãng trầm vô cùng tuyệt vời. Hơn nữa, trong giọng Bảo Yến còn có chất smoking và husky (cái chất đặc trưng ở một số ca sĩ phương Tây). Chính những điều này đã dễ dàng giúp Bảo Yến thoát khỏi Asian accent (thường mỏng và nhẹ, nhấn nhá mờ) để hát nhạc ngoại đúng giọng bản xứ. 

Tiếp đó, phải kể đến tư duy và thẩm mỹ âm nhạc tinh tế của Bảo Yến. Nếu như hầu hết ca sĩ Việt Nam ngày nay khi cover nhạc ngoại thường bị đè nặng bởi việc phô trương kĩ thuật, quãng giọng, thì Bảo Yến lại tìm được đến đúng cái hồn, cái chất nằm sâu trong bản nhạc. Bởi thế, cô hoàn toàn tránh được việc sến hóa, lố hóa, màu mè hóa, địa phương hóa ca khúc nhạc ngoại, điều mà hiếm ca sĩ nào làm được. Không những vậy, cô còn làm chủ được ca khúc ở việc nhả chữ, nhấn nhá, ngắt nghỉ đầy cá tính, văn minh. Các ca sĩ ngày nay khi cover nhạc ngoại thường cố ý sáng tạo bằng cách khoe note cao, gằn giọng, run riff, melisma... đủ kiểu, nhưng chẳng ai soulful được như Bảo Yến.

Để chứng minh cho khả năng hát nhạc ngoại tuyệt vời của Bảo Yến, mời các bạn nghe hai ca khúc rock sau:

Hotel California (cover của Eagles)

https://www.youtube.com/watch?v=GPZMX80KbmI

We don't need another hero (cover của bà hoàng Tina Turner)

https://www.youtube.com/watch?v=tp3m2egcNlo

Only yesterday (cover của Carpenter)
https://www.youtube.com/watch?v=8hXo1wPWwpg

Bạn sẽ bất ngờ bởi một chất trầm như đàn ông, hơi khàn và rất chất, rất cuốn hút. Đặc biệt, ở bài Hotel California là sự kết hợp tài tình giữa giọng hát với hòa âm phối khí, giữa các cây guitar điêu luyện hòa quyện vào nhau. Hai tay guitar phối hợp rất ăn ý, tiếng bass rất điêu luyện, có hồn, lôi cuốn. Có thể nói, đây là một trong những bản cover ca khúc Hotel California hay nhất châu Á. Hai ca khúc trên đã đạt gần tới bản gốc.

Nếu bạn nghĩ chỉ ở rock Bảo Yến mới hát tốt tiếng Anh, thì bạn đã nhầm, cô vẫn có thể hát rất hay và phát âm tốt ở mảng pop ballad. Hãy nghe ca khúc You and me do nhạc sĩ Quốc Dũng sáng tác bằng tiếng Anh để thấy được khả năng của Bảo Yến.

http://mp3.zing.vn/bai-hat/You-And-Me-Bao-Yen/ZWZAWCZU.html

Điều tuyệt vời thứ hai nằm ở sự đa dạng trong giọng hát của Bảo Yến, bởi chẳng ai ngờ được cái giọng hát nhạc trữ tình, nhạc vàng mùi mẫn, bolero đến thế lại có thể hát nhạc ngoại, mà lại là nhạc rock tuyệt như vậy. Rock và bolero là hai loại nhạc gần như đối lập nhau, nhưng Bảo Yến lại hát được ra chất của cả hai loại nhạc, đó là điều vô cùng lạ thường. Điều này cũng giống như bạn bảo Freddie Mercury đi hát nhạc vàng, còn Quang Lê đi hát nhạc rock vậy. Sau khi đưa các bài cover nhạc ngoại cho anh bạn ở Úc nghe, tôi đưa tiếp một bài nhạc vàng nổi tiếng của Bảo Yến cho anh ấy. Và lần này anh ấy đã phải há mốc mồm kinh ngạc vì không tin đó là cùng một người. Hai cách thể hiện hoàn toàn đối lập nhau, mà cách thể hiện nào cũng ra chất. Không còn gì nghi ngờ, Bảo Yến đúng là giọng hát đa dạng số một Việt Nam, đúng như nhạc sĩ Tuấn Khanh đã từng nhận xét: "Đến nay nhạc Việt chưa có ai có chất giọng đặc biệt như Bảo Yến". 

Tháng 12 tới, Bảo Yến sẽ tái xuất trong live show Dấu Ấn với một số ca khúc nhạc ngoại kinh điển như Hot stuff, Hotel California, Funky town, I hate myself. Hi vọng khán giả sẽ không bỏ qua tiếng hát đặc biệt này để một lần nữa được thưởng thức một trong những giọng ca vàng đình đám của nền tân nhạc Việt Nam sau 1975.

_Đức Long_

Hải Phòng ngày 1 tháng 12 năm 2014