Không phải da màu xôi thịt, chủng tộc Viking tại Bắc Âu mới sở hữu những giọng hát khủng nhất thế giới về nội lực.
Người Viking là một bộ tộc Bắc Âu đến từ khu vực bán đảo Scandinavia, bao gồm các quốc gia như Na Uy, Đan Mạch, Iceland, Thuỵ Điển và Phần Lan, xuất hiện chủ yếu trong thời cổ đại từ khoảng thế kỷ 8 đến thế kỷ 11. Người Viking ghi dấu ấn đậm nét trong lịch sử của nhân loại.
Họ thường được biết đến như những chiến binh với tinh thần chiến đấu bất bại hay những tên hải tặc hung hãn. Thế nhưng, một số thông tin lại cho rằng trên thực tế người Viking lại là những nhà thám hiểm, nhà địa lý, nông dân và thương nhân tài ba gắn liền với hành trình viễn chinh đi vào huyền thoại nhân loại. Người Viking cho đến nay vẫn ẩn chứa nhiều bí mật thú vị, tạo nên những câu chuyện đa chiều trong lịch sử nhân loại nhưng đồng thời cũng là chủ đề khám phá đầy hấp dẫn.
Trong âm nhạc, người Viking Bắc Âu mới là chủng tộc sở hữu những giọng hát khủng nhất thế giới về nội lực, thậm chí còn vượt trội hơn cả người da màu gốc Phi tại Mỹ.
Người Viking Bắc Âu bẩm sinh có thể lực, cơ địa cực khỏe, thể tích phổi lớn, cơ bắp phát triển tự nhiên, khung xương chắc chắn và do phải sống ở xứ lạnh nên khả năng chống chọi, sức bền rất tốt. Xuất thân là những người sống du mục, di chuyển liên tục qua đồi núi, biển cả nên họ càng thêm phần dũng mãnh.
Nhờ đó, người Viking Bắc Âu sản sinh ra những giọng hát siêu kịch tính với âm lượng cực lớn, âm thanh đanh dày, có tính hùng tráng, sức bền cực tốt, mà những nơi khác không có.
Trong đó, nữ cao kịch tính (Dramatic Soprano) và nữ cao siêu kịch tính (Wagnerian Soprano) là type giọng hiếm thấy được trời phú cho chủng tộc Viking Bắc Âu, mà cả châu Á đến nay vẫn không tìm thấy.
Nữ cao kịch tính được định nghĩa là một loại giọng nữ cao mạnh mẽ, có khả năng hát nổi bật hơn hoặc cắt xuyên một dàn nhạc, âm sắc thường dày hơn một giọng nữ cao thông thường, có sức bền bỉ, vững chãi hơn, nhưng lại ít linh hoạt hơn. Loại giọng này có quãng đẹp thấp hơn các giọng nữ cao khác, âm sắc thường tối hơn, thường được dùng cho các vai nữ anh hùng, hoặc những phụ nữ khổ đau, điên loạn. Âm vực thông thường của một nữ cao kịch tính thường trải dài từ C4 đến D6. Một số nữ cao kịch tính đặc biệt thường hát trong các vở opera chuyên về kịch tính của trường phái Wagner, được gọi là Wagnerian soprano, có khả năng áp đảo một dàn nhạc lớn (biên chế trên dưới 100 nhạc công với đầy đủ các nhạc cụ có âm lượng lớn), hát liên tục với cường độ âm lượng cực lớn.
Một số đặc điểm chung của nữ cao kịch tính gồm có:
1. Âm sắc lạnh và tính chất đanh, rắn kiểu cổ điển.
2. Âm lượng cực lớn, khổng lồ ở những quãng cao.
3. Có sức chịu đựng cực lớn, bền bỉ khi hát ở những trường đoạn kịch tính, đẩy mạnh âm lượng (fortisimo).
4. Có sự đồng nhất về âm sắc, âm lượng ở các quãng trung và cao.
5. Có tính sử thi, có sức nặng ở những quãng cao.
Một giọng nữ cao kịch tính nếu hát hết tốc lực sẽ đạt tới sức mạnh vô cùng khủng khiếp, lấp đầy toàn bộ nhà hát, xuyên thủng một dàn nhạc lớn mà không cần tới sự trợ giúp của micro. Nhiều khán giả kể rằng họ đã bị ù tai khi nghe các giọng nữ cao kịch tính hát những đoạn cao trào trong nhà hát.
Trên thực tế, nhiều giọng spinto soprano hoặc lirico soprano có kĩ thuật thượng thừa vẫn thường đảm nhận những vai dành cho nữ cao kịch tính để mở rộng kịch mục của mình (chẳng hạn như Montserrat Caballe đã từng hát Salome, Turandot, Isolde, Brunhilde), một số spinto soprano có nội lực tốt như Leontyne Price, Renata Tebaldi, Renata Scotto... cũng có khả năng đẩy giọng hát lên mức kịch tính ở những đoạn hát cao trào, gần ngang với một nữ cao kịch tính. Vậy sự khác nhau giữa nữ cao kịch tính và các giọng nữ cao khác ở chỗ nào? Chính là ở sức bền bỉ và chịu đựng cao. Bởi ai cũng biết rằng opera của Wagner thường diễn ra trong thời gian rất dài, trung bình 4 giờ đồng hồ cho một vở. Điển hình như bộ 4 vở opera Der Ring des Nibelungen nếu hoàn thành phải mất 15 giờ đồng hồ. Chỉ riêng vở Gotterdammerung đã kéo dài tới 5 giờ đồng hồ, trong đó, lượng thời gian nhân vật Brunhilde (vai nữ chính dành cho nữ cao kịch tính) xuất hiện chiếm không nhỏ, và càng về cuối lại càng cần đẩy lên kịch tính. Hay như vai Gurnemanz trong vở Parsifal, phải hết nửa già màn I (tầm gần 1 tiếng) nhân vật nữ chính đứng trên sân khấu để chống chọi dàn nhạc. Thêm một điều nữa, Wagner có quan niệm rất tiêu cực khi coi giọng hát chỉ như một loại nhạc cụ, phải khai thác triệt để. Bởi thế, opera của Wagner thường được ví như "cỗ máy chém" với giọng hát, vì biên chế dàn nhạc của ông khá đồ sộ, trên dưới 100 nhạc công, với nhiều bộ nhạc cụ bằng đồng (loại nhạc cụ cho âm lượng lớn), ca sĩ buộc phải hát thật to nếu không muốn bị áp đảo bởi dàn nhạc. Thử tưởng tượng, nếu bạn không có chất giọng to khỏe vượt trội bẩm sinh, không có sức bền bỉ, liệu bạn có thể hát liên tục trong thời gian dài với cường độ âm lượng lớn để đối đầu với dàn nhạc khổng lồ phía sau? Đó là chưa tính tới việc dù hát với âm lượng cực lớn, nhưng vẫn phải giữ được sự tự nhiên của giọng hát chứ không phải kiểu cố rướn lên cho thật to. Trên thực tế, có nhiều ca sĩ opera dù có kĩ thuật thượng thừa, nhưng vì cố gắng hát những vai kịch tính trong nhiều năm (trong khi nó không thuộc loại giọng của mình), đã khiến giọng hát bị tàn phá, phải nghỉ hưu sớm, điển hình như Beverly Sills, Katia Ricciarelli, Giuseppe di Stefano... Diva huyền thoại nước Úc Nellie Melba từng thử một lần hát vai Brunhilde, khiến thanh đới hư tổn và phải tĩnh dưỡng nhiều tháng, giọng hát sau đó cũng không còn giữ được vẻ đẹp trong trẻo như trước. Hay Astrid Varnay, dù là một Wagnerian soprano nổi bật trong những năm 40, 50, nhưng giọng hát cũng đi xuống khi ngoài 40 tuổi vì khai thác không đúng cách giọng hát của mình. Còn các giọng nữ cao kịch tính đích thực thì ngược lại, dàn nhạc dù đồ sộ bao nhiêu họ vẫn áp đảo được một cách dễ dàng, nếu sử dụng đúng kĩ thuật và khia thác giọng đúng cách, họ không lo đến vấn đề mất giọng.
Hai giọng nữ cao siêu kịch tính vĩ đại nhất thế kỷ XX là Kirsten Flagstad và Birgit Nilsson đều là người Bắc Âu. Cả hai đều sở hữu giọng hát khổng lồ, điển hình và chuẩn mực nhất cho type giọng kịch tính.
Long Phạm
