Thứ Hai, 11 tháng 7, 2022

Queen of the night và những màn diễn đỉnh cao (theo bạn ai là người hát aria này hay nhất?)




Queen of the night trong vở Cây sáo thần của Mozart là một aria opera khá quen thuộc với công chúng. Tuy bị đánh giá là một vai diễn phản diện nhạt nhẽo, ngớ ngẩn và ngắn ngủi (vì chỉ xuất hiện đúng 10 phút trên sân khấu trong tổng thời lượng ba tiếng của vở opera). Thế nhưng, aria thứ 2 của vai diễn này "Der Hölle Rache kocht in meinem herzen" (Ngọn lửa hận thù từ địa ngục đang sôi sục trong trái tim ta) lại rất được công chúng, kể cả những người không nghe opera yêu thích. Chính vì thế, mức độ phổ biến của nó lớn hơn nhiều so với những aria khác. Nguyên do vì phần tiết tấu của aria này khá kích thích tai nghe với những đoạn chạy note cao vút trên tận F6, chạm tới kịch kim của nữ cao, giai điệu lại khá vui tai, dễ nghe.


Chính vì độ phủ sóng lớn lên rất nhiều giọng nữ cao màu sắc dù không thích nhưng cũng chen chân đi hát aria này để tên tuổi được biết đến nhiều hơn. Một số giọng ca quen thuộc từng thể hiện là:

Cristina Deutekom
Luciana Serra
Bogna sokorska
Cheryl Studer
Beverly Sills
Edda Moser
Edita Gruberova
Lily Pons
Miliza Korjus
Lucia Popp
Joan Sutherland
Roberta Peters
Nathalie Dessay
Sumi Jo
Rita Streich

Việt Nam ta thì có:

Đào Tố Loan
Khánh Ngọc
Ngọc Tuyền

Thực ra, đây không phải aria quá khó hát, vì những đoạn chạy note không quá phức tạp, chỉ đòi hỏi hát được staccato ở những quãng cao vút trên F6 mà thôi. Nếu so ra thì opera thời kì đầu của Verdi mới thực sự kinh dị, hành hạ giọng hát. Nhưng với khán giả opera, hầu như hiếm có ca sĩ nào làm thỏa mãn họ, tức là ra được cái chất kịch tính màu sắc của nó (vì aria này thể hiện sự giận dữ, hận thù của Nữ hoàng đêm tối). Joan Sutherland, diva bậc thầy nổi tiếng với những note cao siêu đẹp khi hát aria này cũng tỏ ra chấp chới ở F6, chạy note chưa được mượt mà, vì quá E6 thì bà cũng hát không tốt. Beverly Sills, diva kĩ thuật vô từng mạnh mồm tuyên bố "Tôi sẽ viết thiệp giáng sinh giữa hai aria" thực ra hát cũng thường . 

Maria Callas với tính sang chảnh sẵn có từng từ chối thẳng khi được mời diễn vai này, kiểu như không thèm hát, không đáng để hát, nhưng có hát thì chắc cũng không hay , vì Callas ít khi chạm tới F6. Sumi Jo coi đây là vai tủ của mình, nhưng cũng chênh vênh ở F6. Natalie Dessay thì hạ xuống thực chất còn E6 cho đúng với tần số nhỏ hơn 44hz của F6 thời Mozart (tức là ở thời Mozart, F6 chỉ tương đương E6 thời nay), nhưng chỉ vài lần hát rất hay, còn vài lần nghe rất là quá sức, và dù có lên F6 thì cũng khó đạt được độ kịch tính. Còn Lucia Popp bị đánh giá là hát aria này như một giọng trữ tình hit F6, vì không tạo được kịch tính trên F6. Roberta Peters và Cheryl Studer thì bị đánh giá là hát quá nhạt. May ra còn có Diana Damrau được đánh giá cao ở khoán diễn xuất và nuột nà, nhưng ấn tượng để lại cũng chưa nhiều (cô này là quen thuộc nhất với khán giả qua clip trên youtube).

Cristina Deutekom và Edda Moser là hai giọng nữ hiếm hoi được đánh giá cao vì hát ra được chất kịch tính màu sắc của aria này. Ở hai ca sĩ này, chúng ta tìm thấy được những đoạn chạy note F6 chắc nịch, gọn gàng, sáng rực và mạnh mẽ, đanh thép, như bom nổ, thậm chí có phần thô bạo, đúng với chất giận giữ trong hận thù của Nữ hoàng đêm tối.

Edda Moser
https://www.youtube.com/watch?v=ZNEOl4bcfkc

Cristina Deutekom
https://www.youtube.com/watch?v=wpgluRqpsjc

Và có thể thấy một sự thật là, đa số những giọng nữ cao màu sắc theo trường phái Bel Canto đều hát aria này chưa xuất sắc vì lối hát đẹp của Bel Canto không giúp họ thể hiện sự giận dữ, kịch tính của Nữ hoàng đêm tối.

Tất nhiên, ngoài hai ca sĩ trên bạn vẫn có thể tìm nghe những ca sĩ khác, dù không đỉnh bằng nhưng cũng rất hay.

Beverly Sills - bậc thầy chạy note
https://www.youtube.com/watch?v=0oZKZnvonuw

Joan Sutherland - giọng hát đẹp diễm lệ
https://www.youtube.com/watch?v=LAZCE-h9qBk

Sumi jo - ca sĩ opera đẳng cấp nhất châu Á
https://www.youtube.com/watch?v=YTx1BeHiyvw

Diana Damrau - khả năng diễn xuất tốt
https://www.youtube.com/watch?v=OLlux8ICOfI

Long Phạm

Trang web âm nhạc cộng đồng. Hỗ trợ chúng tôi qua tài khoản: 178204122, ngân hàng VP Bank. Rất biết ơn nếu được hỗ trợ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét